Kompensacja mocy biernej

Opłaty za energię bierną to często niezauważany, ale realny koszt, który może sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie. Dla przedsiębiorstw to niepotrzebny wydatek, wynikający z braku układów kompensacji lub ich nieprawidłowego doboru do charakterystyki punktu przyłączeniowego. W Energy Solution pomagamy odzyskać kontrolę nad parametrami sieci, wdrażając systemy kompensacji mocy biernej dopasowane do profilu pracy instalacji.

Kompensacja mocy biernej

Czym jest moc, energia bierna i dlaczego generują koszty?

Moc bierna [Var] to jedna z 3 występujących mocy, obok czynnej i pozornej. Moc bierna nie jest przekształcana na pracę użyteczną jak moc czynna, ale jest niezbędna do prawidłowego działania większości urządzeń takich jak silniki, transformatory czy zasilacze. Energia bierna określa natomiast ilość mocy biernej pobranej w jednostce czasu, np. w ciągu jednej godziny [Varh]. Nieustannie krąży ona między jej źródłem, a odbiornikiem, nieskompensowana obciąża infrastrukturę energetyczną generując straty oraz dodatkowe koszty.

Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje mocy biernej:

Indukcyjna (Q+) – generowana głównie przez silniki, transformatory, piece indukcyjne.
Pojemnościowa (Q-) – charakterystyczna dla układów z oświetleniem LED, PV, UPS-ów, długich linii kablowych.

Moc bierna a energia bierna

Energia bierna określa ilość mocy biernej pobranej w jednostce czasu, np. w ciągu jednej godziny [Varh].

👉 Energia = Moc × Czas

Przykład: Jeśli silnik pobiera z sieci moc bierną o wartości 500 Var przez 1 godzinę, to zużyje 500 Varh energii biernej indukcyjnej.

Praca urządzeń w określonej jednostce czasu skutkuje poborem energii biernej indukcyjnej i energii biernej pojemnościowej, których wartości są następnie widoczne na fakturze za energię elektryczną. Zbyt wysoka wartość pobieranej energii biernej powoduje:

obniżenie jakości energii (wahania napięcia, zakłócenia pracy maszyn),
przeciążenia transformatorów i przewodów,
skrócenie żywotności urządzeń,
opłaty karne od operatorów sieci ↓

Tak, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. 2007 nr 93 poz. 623 z późn. zm.), Operatorzy Sieci naliczają opłaty za:

energię bierną indukcyjną, gdy współczynnik tgφ > 0,4, tzn. kiedy stosunek energii biernej indukcyjnej do energii czynnej jest większy od 0,4,
energię bierną pojemnościową już od pierwszej pobranej z sieci kVArh. energii pojemnościowej.

Oznacza to, że firma może płacić nawet wtedy, gdy zużycie samej energii czynnej jest niskie.

Uwaga: Płacisz, nawet gdy maszyny nie pracują

Im mniejsze zużycie energii czynnej (np. w przestoju lub w nocy), tym bardziej zauważalne stają się opłaty za energię bierną. Przykładowo, w zakładzie z instalacją PV, oświetleniem LED i systemami UPS, poza godzinami pracy urządzenia nadal generują moc bierną – co skutkuje nieproporcjonalnie wysokimi opłatami. W obiektach z dużym udziałem automatyki, elektroniki i energoelektroniki energia bierna może stanowić znaczną część rachunku, mimo niewielkiego zużycia kWh.

Jak skutecznie redukujemy opłaty za moc bierną?

🔔 Dzięki zastosowaniu odpowiednich rozwiązań moc bierna może zostać skompensowana, czyli zredukowana w miejscu jej powstawania.

W Energy Solution zapewniamy kompleksową obsługę procesu doboru i instalacji kompensacji mocy biernej, w tym:

1. Analiza faktur i pomiar profilu mocy (24/7)

•weryfikujemy dane historyczne i specyfikę pracy urządzeń,

•identyfikujemy typ i poziom energii biernej (QL, QC)

2. Dobór technologii dopasowanej do profilu pracy

•baterie kondensatorów z dławikami,

•kompensatory SVG z aktywnymi filtrami mocy (AFM),

3. Projekt, dostawa i montaż urządzeń

4. Monitoring i serwis powdrożeniowy

”

Dobrą praktyką, którą rekomendujemy, jest równoległa instalacja smart meteringu, który w czasie rzeczywistym kontroluje zużycie energii i moc bierną, monitoruje pracę urządzeń oraz energochłonność firmy. Pozwala szybko wykrywać nieprawidłowości i reagować na wystąpienie anomalii.